پولکادات در حقیقت نام پروتکلی است که با هدف اتصال بلاکچینهای مختلف به یکدیگر راه اندازی شده است. ایجاد ارتباط میان بلاکچینها گام بزرگ و نوآورانهای است و میتواند تحولی در دنیای رمزارزها ایجاد کند. به همین دلیل نیز در کمتر از یک سال از رونمایی از این پروژه، کوین آن در صرافی کریپتوی کوینبیس عرضه گردید و تبدیل به یکی از سرشناسترین پروژهها شد.
گوین وود یک از بنیانگذاران شبکه اتریوم در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی) تصمیم گرفت تا به همراه دو فرد دیگر با نامهای پیتر زابان و روبرت هابرمیر پروژهی جدیدی را راهاندازی کند. وود پیش از آن نیز مجموعه Solidity که زبانی برای توسعهی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بود (DApp) را نیز تاسیس کرده بود.
گاروین وود یک از بنیانگذاران شبکه اتریوم در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی) تصمیم گرفت تا به همراه دو فرد دیگر با نامهای پیتر زابان و روبرت هابرمیر پروژهی جدیدی را راهاندازی کند. اولین بار، در مرداد ۱۳۹۹ کوینهای این پروژه روانه بازار شدند و در خرداد ۱۴۰۰ که وارد صرافی کوینبیس شد، بر سر زبانها افتاد.
کلمه Polkadot به معنی نقطه نقطه یا اصطلاحا خالخالی است. احتمالا این نامگذاری، به دلیل وجود پاراچینها یا همان زنجیرههای موازی کوچک در کنار یکدیگر بوده که شبیه به یک طرح خالخالی است.
گوین وود پیش از راه اندازی این بلاک چین نیز مجموعه Solidity که زبانی برای توسعهی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApp) بر بستر اتریوم بود را توسعه داد و همچنین وی اولین CTO در بنیاد اتریوم بود. پیش از آن نیز به عنوان یک محقق و دانشمند در شرکت سرشناس مایکروسافت فعالیت مینمود.
پولکادات | polkadot |
---|---|
نام کوین | دات DOT |
هدف اصلی | ارتباط میان بلاکچینها |
بنیان گذاران | گوین وود - پیتر زابان - روبرت هابرمیر |
تاریخ انتشار اولیه | مرداد ۱۳۹۹ |
قیمت عرضه اولیه | ۲.۷۶ دلار |
عرضه شده در کارتی شو | بله |
گوین وود در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵ میلادی) شرکت Parity Technologies را با همراهی Jutta Steiner تاسیس کرده بود که هدف آن، بکارگیری پروژههای جدید بر بستر اتریوم بود. این شرکت در حال حاضر، پشتیبان فریمورک Substrate است. وود با همکاری پیت زابان، بنیاد Web3 را نیز با کمک فروش توکنهای پولکادات راهاندازی کرد که هدف آن، توسعه بیشتر شبکه Polkadot است.
در چشمانداز پروتکل پولکادات، ایجاد ارتباط میان بلاکچینها دیده شده و این بدان معنا است که اطلاعات میتوانند از شبکههای مختلف (به کمک این پروتکل) به یکدیگر منتقل شوند (مثلا از بیتکوین به اتریوم). همچنین، یکی از اهداف این پروژه، تسریع روند انتقال و تضمین امنیت آن است.
دات یا همان DOT نام کوینهای این پروژه بوده، اما ممکن است این کوینها را با نام خود پروژه یعنی Polkadot نیز در بعضی صرافیها ارائه نمایند. از این کوین (علاوه بر خرید و فروش) میتوان برای استفاده از خدمات بلاکچین پولکادات استفاده نمود و به همین جهت، به محض عرضه شدن آنها، جهشی بیش از ۶۰۰ درصد در قیمت آن مشاهده شد.
پروتکل پولکادات با بهرهگیری از فریمورک ماژولار Substrate ایجاد شده و همین امر، باعث شده تا توسعه دهندگان و کدنویسان بتوانند به سادگی، بلاکچینهای جدید خود را توسعه دهند. این فریمورک، امکان انتخاب سریع و استفاده آسان از امکانات مورد نیاز بلاک چین را به کاربران خود میدهد.
در این مقاله قصد داریم تا زیرساخت و چشم انداز آتی پروژه Polkadot را بررسی کنیم، تا خود شما بتوانید در خصوص خرید این رمزارز نوآورانه تصمیمگیری نمایید. هدف از راهاندازی این پروژه، ایجاد بستر برای ارتباط میان بلاکچینهایی بود که به صورت مستقل در حال فعالیت بودند. این بستر، اجازهی ارتباط سریع و امن میان بلاکچینها را ایجاد خواهد کرد. برای این کار، Polkadot از یک متد جدید با نام پاراچین یا همان Parachain استفاده کرده است.
پروژه پولکادات از یک chain اصلی (زنجیره اصلی) و چندین چین موازی یا همان parallel chain تشکیل شده که به اختصار به آن پاراچین گفته میشود. دلیل سرعت بالای این شبکه نیز استفاده از زنجیرههای موازی است که وظیفهی انجام کارهای سنگین را داشته و بار محاسباتی زنجیرهی اصلی را کم کرده است. در حال حاضر، این شبکه قادر است تا ۱،۰۰۰ تراکنش در ثانیه را انجام دهد. برای فهم بهتر، میتوان آن را با بیتکوین (۷ تراکنش در ثانیه) و اتریوم (۳۰ تراکنش در ثانیه) مقایسه کرد.
با گذر زمان و اضافه شدن پاراچینهای بیشتر به این شبکه، قدرت و توان محاسباتی پولکا نیز افزایش خواهد یافت و چشمانداز آن، رسیدن به قدرت محاسباتی کافی برای ۱ میلیون تراکنش در ثانیه است.
زنجیره اصلی در این شبکه با نام ریلای چین یا همان Rely Chain شناخته میشود. این زنجیره مسئول رسیدن به اجماع (ساختار Proof of Stake) و تحویل تراکنشها به پاراچینهای مختلف است. هر پاراچین دارای منطق، کاربرد و یژگیهای مختص خود بوده و شرح وظایف آن نیز کاملا متفاوت است. اما تمامی این پاراچینها میتوانند با ریلای چین و سایر زنجیرهها، ارتباط برقرار کنند. این ارتباط از طریق یک لایهی ارتباطی یا همان پل (Bridge) انجام شده و حتی قادر است که به پایگاههای دادهای غیر-بلاکچینی نیز متصل شود.
پولکادات از مکانیزم مردن نامزد اجماع اثبات سهام یا همان Nominated Proof of stake یا همان NPoS استفاده کرده تا شبکهی خود را همواره پایدار نگهداشته، تراکنشها را انجام داده و هم کوینهای جدیدی را ایجاد و توزیع نماید. در مکانیزم عملیاتی این بلاکچین، چهار نقش کلیدی وجود داشته که شامل اعضای زیر هستند:
ساختار این بلاک چین کاملا نوآورانه بوده و برای ایجاد یک شبکهی خودایمن از مکانیزم NPoS استفاده کرده است. این مکانیزم تعداد محدود و مشخصی تاییدکننده یا Validator داشته که از میان حلقهی فعال (active set) انتخاب میشوند. تعداد اعضای حلقهی فعال تحت نظر حاکمیت یا همان Governance (بر اساس چشم انداز کلی بر مبنای رایگیریها و …) تعیین میشود. برای عضویت در حلقهی فعال، باید به اندازهی کافی توکن در اختیار داشت (یا در تملک فرد یا در کنترل فرد).
دارندگان کوین DOT میتوانند از کوینهای خود در حاکمیت بلاکچین پولکادات شرکت کنند. این مشارکت از روشهای زیر انجام میشود:
هر تغییری در پروتکل Polkadot از طریق یک رفراندوم انجام شده و زمانیکه رای بیاورد و تایید شود، مدتی طول خواهد کشید که تغییرات، اعمال شوند. این مدت زمان، به دارندگان DOT که مخالف تغییر بودند، اجازه خواهد داد تا از شبکه خارج شده، اما کوین کسانیکه به اعمال تغییرات رای مثبت دادهاند، تا حداقل ۴ هفته قفل خواهد شد. دارندگانی که برای مدت زمان بیشتری توکن خود را قفل کنند، رایشان ارزش بیشتری (رای با ضریب وزنی بیش از ۱) خواهد داشت.
اعضای شورا بین ۶ الی ۲۴ نفر بوده که نمایندهی سایر دارندگانی است که در رایگیریها شرکت نمیکنند. اعضای این شورا از طریق انتخابات مشخص شده، که مدت زمان تصدی، بستگی به تعداد اعضای شورا دارد. مدت زمان تصدی برابر است با دوهفته ضربدر تعداد کل اعضای شورا.
وظیفهی ولیدیتورها، تامین امنیت زنجیرهی اصلی یا همان ریلای چین بوده که این کار از طریق استیک کردن دات، اعتبارسنجی مستندات جمعکنندگان (Collators) و مشارکت در اجماع انجام میشود.
وظیفهی نامیناتورها، انتخاب ولیدیتور قابل اعتماد و همچنین استیک کردن کوینهای دات در اکوسیستم بوده و این کار، باعث بالا بردن امنیت ریلای چین خواهد شد.
وظیفهی نامیناتورها، انتخاب ولیدیتور قابل اعتماد و همچنین استیک کردن کوینهای دات در اکوسیستم بوده و این کار، باعث بالا بردن امنیت ریلای چین خواهد شد. عموما نامزدکنندگان، داتهای تحت نظارت خود را در اختیار ولیدیتورها قرار داده و حق رای خود را نیز به ایشان تنفیذ میکنند.
جمع کنندگان باید تراکنشهای انجام شده در پاراچینها (زنجیرههای موازی) را گردآوری کرده و اسناد آن را در اختیار ولیدیتورها قرار دهند. جمعکنندگان در حقیقت همان نودهایی هستند که سابقهی تمامی تراکنشهای انجام شده در پاراچین را نگهداری کرده و بلوک ساخته شده از دادهها را برای اضافه شدن به ریلای چین، آماده میکنند.
این گروه، وظیفهی رصد کردن شبکه و گزارش دادن در خصوص رفتار اشتباه ولیدیتورها را بر عهده دارند. هر کدام از جمعکنندگان یا همان نودها نیز میتوانند نقش صیاد را ایفا کنند. اگر ولیدیتوری به عمد یا سهو، اطلاعات غلطی را در اختیار ریلای چین قرار دهد، صیاد این فعالیت را گزارش کرده و علاوه بر امکان حذف ولیدیتور از شبکه، ممکن است بین ۰.۵ تا ۱۰۰ درصد توکنهای هولد شده (دارایی ولیدیتور) به عنوان جریمه از حساب وی کسر شود.
حداقل میزان توکن برای عضویت در حلقه فعال به صورت روزانه مشخص شده و مقدار آن، از پیش تعیین شده نیست. تعیین این مقدار، بر اساس تعداد تقاضای روزانه برای عضویت در حلقه فعال و همچنین میزان توکن هر کدام از این افراد، مشخص میشود. در مکانیزم NPoS پولکادات، حق نظردهی و پاداش دریافتی هر تاییدکننده با دیگری برابر بوده و میزان استیک کردن توکن، هیچ تاثیری برروی پاداش نخواهد داشت. برای فهم بهتر، به تصویر زیر دقت کنید.
اگر A و B دو فرد با سمت تاییدکننده باشند، در سناریوی اول (سمت چپ) هر دو با یک جایگاه تاییدکنندگی وارد شده و نتیجتا میزان پاداش آنها برابر با ۱۰۰ (مثال) خواهد بود. اما اگر ولیدیتور B، با بودجهای که دارد، بتواند به جای شش ولیدیتور فعالیت کند، میزان پاداش آن نیز شش برابر خواهد شد. بنابراین، عموما دارندگان DOT سعی میکنند میزان استیک کردن خود را در حسابهای خود پخش نموده و هیچگاه بیش از مقدار مشخص شده، کوینی را هولد نکنند.
به همین جهت نیز قرار گرفتن در حلقهی فعال و تبدیل شدن به Validator در شبکه پولکادات نیازمند بررسی مستمر و حضور آنلاین دارد. این کار، یکی از ترفندهای مکانیزم NPoS برای فعال نگهداشتن ولیدیتورهای خود در سطح شبکه است. ولیدیتور پاداش خود را دریافت کرده و اگر از داتهای زیرمجموعههای خود نیز استفاده کرده باشد، سپس پاداش هر یک را پرداخت خواهد کرد (مثلا اگر ولیدیتور از استخر یا همان Pool استفاده کرده باشد). توزیع پاداش در شبکه کاملا اتوماتیک و بدون دخالت یا اعمال نظر اعضا انجام خواهد شد.
در تیر ماه سال ۱۳۹۶ اول رخداد منفی برای بلاکچین پولکادات رخ داد. یک هکر توانست از ضعف کدهای کیف پول Parity نفوذ کرده و بیش از ۱۵۳ هزار اتریوم (به ارزش ۳۳ میلیون دلار در آن زمان) را از ۳ آدرس مختلف، بدزدد. در مهرماه همان سال (اکتبر ۲۰۱۷ میلادی) بنیاد تصمیم به جذب سرمایه گذار گرفته و توانست بیش از ۱۴۵ میلیون دلار در کمتر از دو هفته، بودجه بدست آورد. این جذب سرمایه گذاری در زمان خود، بی نظیر بود و هیچگاه چنین مبلغی تا پیش از این، برای یک پروژهی در حال راهاندازی، جمع نشده بود.
تنها چند روز بعد از این مراسم، مجددا یک حفرهی امنیتی دیگر در برنامه Parity Technology ایجاد شد و قراردادهای هوشمند این مجموعه هک شد. بنابراین، ۶۶ درصد از بودجهی جمع شده (معادل ۱۵۰ میلیون دلار در آن زمان)، فریز یا همان غیر قابل برداشت شد. از آنجاییکه این اتفاق غیرقابل برگشت بود، طبیعتا روند پروژه را به تاخیر انداخت.
در ماههای بعدی، بنیاد Web3 توانست از طریق فروشهای غیرعمومی (خصوصی)، بودجهی خود را تا حدی افزایش دهد و جلو بردن پروژه را به روال قبلی باز گرداند. نهایتا در سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۹ میلادی) همه چیز مجددا به حالت قبلی خود بازگشت. پس از آن، این تیم تمامی مشکلات فنی را برطرف کرد و توانست در خرداد ماه سال ۱۴۰۰، بالاخره وارد کوین بیس به عنوان یکی از پیشگامان در دنیای رمزارزها وارد شود. به نظر میرسد در حال حاضر، پولکادات تمامی مراحل بلوغ خود را طی کرده باشد.
بسیاری از علاقهمندان به رمزارزها که پیگیر آخرین تحولات این دنیای جدید هستند، ممکن است به تشابه بعضی از پروژههای جدید فکر کرده و نگران شکست خوردن بعضی از آنها باشند. برای مثال، پروژههایی همانند کاردانو، آیاس (EOS) و NEO ممکن است شباهتهایی با یکدیگر داشته و اهداف مشابهی را دنبال کنند. اما در ادامه، این شبکهها را با Polkadot مقایسه خواهیم کرد تا متوجه شوید که این نگرانی، حداقل در حال حاضر، بی مورد است.
این دو شبکه ماهیتا با یکدیگر متفاوت بوده و بنابراین عملکرد و اهداف مختلفی را دنبال میکنند. بیتکوین در تلاش بوده و هست تا اولین شبکهی غیرمتمرکز برای پرداخت باشد اما هدف پولکادات رسیدن به جایی است که بتواند پلی ارتباطی میان بلاکچینهای مختلف ایجاد نماید تا تراکنش، دادهها و اطلاعات و … بین آنها رد و بدل شود. برای اینکار، بلاکچین Polkadot باید انقدر بزرگ و توانمند باشد تا بتواند هر دادهای را به سادگی از زنجیرههای اطلاعاتی مختلف، رد و بدل کند. برای آشنایی بیشتر با بیتکوین به این مقاله مراجعه نمایید.
هدف اصلی شبکه اتریوم، ایجاد بستری برای قراردادهای هوشمند و بر عهده گرفتن قراردادهای مالی است. هر دو پلتفرم، میتوانند میزبان اپلیکیشنهای غیرمتمرکز یا همان DApps بوده و هر دو از سیستم پردازش موازی استفاده میکنند. به نظر میرسد که تکنولوژی موازیسازی اقدامات در پولکادات، پیشرفتهتر از اتریوم خواهد بود. در حال حاضر، شبکه اتریوم با مکانیزم PoW فعالیت کرده که هم به زمان بیشتری برای اجماع نیاز داشته و هم هزینهی بالاتری (از لحاظ نیاز به منابع) دارد. البته قرار است که اتریوم ۲.۰ با مکانیزم PoS راهاندازی شود.
پروژههای کاردانو و پولکادات شباهتهای زیادی به یکدیگر داشته و هدف هر دو، برطرف کردن محدودیتهایی است که در شبکهی اتریوم وجود داشته است. هر دو پروژه، توسط کسانی راهاندازی شدهاند که نقشی کلیدی در پروژه اتریوم داشتهاند. کاردانو پلتفرم بلاکچین نسل سومی است که برای توسعهی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز ایجاد شده است. مکانیزم آن بر پایهی PoS بوده و از تکنولوژیهای مدرن برای برقراری امنیت و پایداری اپلیکیشنها، سیستمها و جوامع غیرمتمرکز استفاده میکند.
اولین عرضهی دات در مرداد ۱۳۹۹ با قیمتی معادل ۲.۷۶ دلار انجام شد و در اردیبهشت ۱۴۰۰ بیشترین قیمت خود را یعنی ۴۹.۶۹ دلار (۱۸ برابر قیمت اولیه) را تجربه کرد. در حال حاضر (در زمان نگارش این مقاله)، قیمت هر کوین از این پروژه تقریبا معادل ۱۸ دلار (۶.۵ برابر قیمت اولیه) بوده که بیانگر استقبال از این رمزارز است. چشمانداز تعیین شده برای این پروژه کاملا نوآورانه بوده و یکی از اصلیترین چالشهای دنیای کریپتو را هدف گرفته است.
در صورتیکه پروژه Polkadot به هدف نهایی خود رسیده و بتواند ارتباط میان بلاکچینهای مختلف را ایجاد کند، انقلابی در دنیای رمزارزها اتفاق خواهد افتاد و طبیعتا ارزش کوین این پروژه یا همان DOT به شدت افزایش خواهد یافت. اما از طرفی، امکان شکست پروژه یا تعویق آن نیز وجود داشته و به همین جهت، خرید دات یک تصمیم کاملا شخصی و بر اساس تحلیلهای فردی از اوضاع و شرایط پروژه است.
برای مثال، فرض کنید که اگر اولین شبکه مالی غیرمتمرکز (یعنی بیتکوین) بتواند با شبکه قراردادهای هوشمند (یعنی اتریوم) ارتباط پیدا کند، تا چه حد دنیای رمزارزها خودکفا و پیشگام خواهد بود. این خدمتی است که در پولکادات با آن خلق شده و علاوه بر آن، قادر خواهد بود تا سقف ۱ میلیون تراکنش بر ثانیه را نیز پشتیبانی نماید. قطعا اگر چنین هدفی محقق شود، ارزش دات چندین برابر خواهد شد.
صرافیهای دیجیتال متعددی وجود دارند که امکان خرید و فروش دات را برای مشتریان خود فراهم کردهاند. کارتی شو به عنوان یکی از بهترین پلتفرمهای خرید و فروش انواع رمزارزها، به دلیل بررسی دقیق این کریپتو و اطمنیان از ارزشمندی آن، رمزارز DOT را به لیست خود اضافه کرده است. برای خرید سریع و آنی این رمزارز میتوانید وارد پنل کاربری کارتی شو و این رمزارز را با بهترین قیمت دریافت نمایید.
پنل تمام اتوماتیک کارتی شو، بهترین قیمت آنی این رمزارز را بر مبنای قیمت دلار آزاد، در اختیار مشتریان قرارداده است. در پنل تمام اتوماتیک کارتی شو، قیمتها هر لحظه آپدیت شده و بدون معطلی و یا انتظار، هر مقدار دات که بخواهید، میتوانید خریداری کرده و به آدرس والت مد نظر خود انتقال دهید. کارتی شو کمترین میزان کارمزد ارائهی رمزارزها را در نظر گرفته است.
یکی از خدمات ویژهی کارتی شو، امکان فروش هر میزان رمزارز دات به صرافی دیجیتال است. در هر ساعت از شبانه روز که اقدام نمایید، بهترین قیمت خرید دات (از شما) اعمال شده و میتوانید بدون معطلی، رمزارز خود را فروخته و معادل ریالی آن را در حساب بانکی معرفی شده، دریافت نمایید.
تمامی مجموعههایی که در چارچوب قوانین بانک مرکزی ایران فعالیت میکنند، موظف به احراز هویت کاربران خود هستند. کارتی شو نیز به عنوان یکی از معتبرترین صرافیهای دیجیتال، ملزم به احراز هویت کاربران است. بر خلاف تمامی صرافیهای دیجیتال که فرآیند احراز هویت آنها زمانبر بوده و گاها یک هفته نیز طول میکشد، کارتی شو احراز هویت را در چند دقیقه انجام داده و به همین جهت، انتخاب مناسبی برای خرید و فروش انواع رمزارزها است.